Szkło coraz częściej znajduje zastosowanie w architekturze nie tylko jako element dekoracyjny, ale też konstrukcyjny. Dzięki nowoczesnym metodom produkcji zyskało ono szereg właściwości, które czynią je niezwykle użytecznym materiałem budowlanym. Potwierdzają to współczesne realizacje, takie jak choćby nowy Dworzec Metropolitalny w Lublinie zaprojektowany przez architektów z pracowni Tremend.
Szkło traktowane jako materiał budowlany stało się jednym z najbardziej oczywistych wyróżników nowoczesnej architektury. Dotyczy to szczególnie obiektów użyteczności publicznej. Swoją popularność szkło zawdzięcza w dużej mierze uniwersalności – poszerza możliwości kreacji wyglądu budynku, wzbogacając pojęcie architektonicznego minimalizmu. Jest też – wbrew obiegowym skojarzeniom – bardzo wytrzymałe, a jego transparentność otwiera pole do projektowych popisów. Ale to nie wszystko. Rozwój technologiczny szkła jako materiału budowlanego sprawił, że zyskało ono szereg właściwości, które są niezwykle istotne z punktu widzenia funkcjonowania budynku i potrzeb jego użytkowników.
W swojej praktyce architektonicznej korzystam ze szkła zarówno w projektach obiektów kubaturowych, jak i w projektach wnętrz. Przede wszystkim zwracam uwagę na właściwości termiczne oraz akustyczne szkła, a także jego kolor i jakość. W obiektach użyteczności publicznej, w których przebywają ludzie, szczególnie ważne są parametry bezpieczeństwa – odpowiedni dobór pod kątem typu i grubości szkła czy ilości folii – wyjaśnia architektka Magdalena Federowicz-Boule, Prezes Zarządu i Dyrektor kreatywna pracowni Tremend.
Szerokie możliwości wykorzystania szkła w architekturze potwierdzają liczne współczesne realizacje. Wśród nich uwagę zwraca nowy Dworzec Metropolitalny w Lublinie, dzieło pracowni Tremend. To nie tylko ważny z punktu widzenia podróżnych punkt przesiadkowy, łączący komunikację miejską, regionalną i krajową, lecz także przykład nowatorskiego użycia szkła w bryle budynku. Cechą charakterystyczną usytuowanego w sercu miasta, trzykondygnacyjnego obiektu jest bowiem szklana elewacja o wszechstronnych właściwościach.
Szkło w służbie ciepła
Realizacja Dworca w Lublinie stanowiła nie lada wyzwanie zarówno budowlane, jak i architektoniczne. Inwestor położył bowiem duży nacisk na aspekty środowiskowe dotyczące zwłaszcza energochłonności i emisyjności budynku. Dużą rolę odegrała w tym przeszklona elewacja, a kluczowa w projekcie okazała się oryginalna struktura „box in box”, dzięki której – niczym pudełko w pudełku – umieszczono dwie oddzielne konstrukcje. W ten sposób z jednej strony ograniczono realne koszty związane z potrzebą ogrzania budynku dworca, zaś z drugiej – maksymalnie wykorzystano zalety ogrzewania pasywnego. Architekci z pracowni Tremend – chcąc uzyskać optymalne parametry użytkowe – zastosowali produkty marki Saint-Gobain Glass.
W efekcie powstała szklana fasada, która bezpośrednio wpływa na gospodarowanie energią w budynku dworca. Na elewacji zewnętrznej i fasadzie „wewnętrznego pudełka” znalazło się szkło z wysokoselektywną powłoką przeciwsłoneczną COOL-LITE® XTREME 70/33 II. Co osiągnięto dzięki temu połączeniu? Zmniejszono zużycie energii niezbędnej do klimatyzacji pomieszczeń i funkcjonowania sztucznego oświetlenia, a jednocześnie zredukowano koszty ogrzewania, przyczyniając się do ograniczenia śladu węglowego tej inwestycji.
Bezpieczny jak… dworzec
Komfort termiczny nie jest jedynym warunkiem stawianym obiektom użyteczności publicznej. By zapewnić bezpieczeństwo osobom przebywającym na dworcu, użyto szkła hartowanego, które cechuje się wysoką wytrzymałością. Dzięki niemu osoby oczekujące na przyjazd lub też spieszące się do pociągu, mogą czuć się bezpiecznie. Dodatkowo od strony wewnętrznej zastosowano szkło o wysokiej klasie ognioodporności, co jest koniecznym warunkiem w przypadku obiektów publicznych.
W ten sposób powstała przestrzeń bezpieczna, dobrze doświetlona naturalnym światłem oraz charakteryzująca się wysokimi walorami estetycznymi. Przebywający na terenie dworca podróżni bez problemu mogą obserwować jego najbliższe otoczenie (z racji zastosowania przejrzystych szklanych tafli, niezakłóconych jakimikolwiek wstawkami), a pracownicy biurowi dworca mają zapewnioną prywatność (to z kolei zasługa użycia od zewnątrz szkła o zmiennej przezierności PRIVA-LITE). Dzięki temu zabiegowi projektowemu wnętrze i zewnętrze przenikają się, zacierając granice wyznaczone przez przegrody konstrukcyjne. To kolejna zaleta szkła w architekturze.
W architekturze i projektach wnętrz szkło pomaga nawiązać relację wnętrza z otoczeniem, a w wielu przypadkach może też łączyć przestrzenie w obrębie samego wnętrza. Materiał ten, jak chyba żaden inny, pozwala na fizyczne zamknięcie przy jednoczesnym wizualnym otwarciu. Jest swego rodzaju przegrodą termiczną, akustyczną i funkcjonalną, ale taką, która nie dzieli przestrzeni. Tę możliwość szeroko wykorzystaliśmy np. w naszym projekcie Dworca w Lublinie – podsumowuje architektka Magdalena Federowicz-Boule.
Za sprawą zastosowanych rozwiązań szklana fasada Dworca w Lublinie stała się wizytówką inwestycji. Nowatorskie wykorzystanie szkła w jego konstrukcji sprawiło, że powstał komfortowy obiekt o wysokich parametrach użytkowych, pozytywnie oceniany przez podróżnych, ale też przyjazny środowisku.