Polski rynek stoi u progu wielkiej fali modernizacji energetycznej budynków. Potencjał inwestycyjny liczony jest w miliardach złotych, ale klucz do trwałych oszczędności i konkurencyjności leży nie tylko w technologii, lecz przede wszystkim w strategicznym podejściu do efektywności. Najnowszy raport ASM dla Somfy pokazuje, że automatyka i inteligentne osłony mogą być brakującym ogniwem polskiej transformacji energetycznej.
Kraj mierzy się dziś z największym w historii wyzwaniem termomodernizacyjnym. Unijne przepisy nie pozostawiają złudzeń: już za kilka lat wszystkie nowe budynki mają być niemal zeroemisyjne, a do 2050 roku – cały zasób budowlany musi zostać zmodernizowany, by osiągnąć neutralność klimatyczną. To ogromna szansa na poprawę jakości życia, bezpieczeństwa i realnych oszczędności dla milionów Polaków, ale też wyzwanie, które wymaga nowego podejścia do modernizacji budynków.
Polska stolarka okienna – potęga na eksport, potencjał na miejscu
Technologii nam nie brakuje – polska branża stolarki okiennej od lat należy do europejskiej czołówki. W 2024 roku nasz kraj znalazł się na 5. miejscu w Europie pod względem wartości produkcji okien: to ponad 5,8 miliarda euro i aż 12,6 miliona wyprodukowanych sztuk. Zdecydowana większość z nich – ponad 75% – trafia jednak na eksport, głównie do Niemiec, Francji i Włoch, gdzie wymagania dotyczące energooszczędności oraz automatyzacji należą do najwyższych na kontynencie.
To właśnie za granicą polskie okna – często w połączeniu z nowoczesnymi, automatycznymi osłonami – stają się elementem zaawansowanych, energooszczędnych inwestycji. W Polsce te same rozwiązania wciąż czekają na pełne wykorzystanie. W praktyce rodzima termomodernizacja zbyt często kończy się na ociepleniu ścian i wymianie samych okien. Tymczasem badania jasno wskazują, że kluczem do prawdziwej efektywności są zautomatyzowane osłony zewnętrzne (rolety, żaluzje, screeny), połączone z nowoczesną stolarką i dobrą izolacją.
Dlaczego to takie ważne? Dzięki automatyce osłony dopasowują się do pory roku i nasłonecznienia – w upalne dni opuszczają się, by blokować nadmiar ciepła, a w chłodniejszych okresach podnoszą się, gdy promienie słońca mogą dogrzać wnętrze. W ten sposób zmniejszają potrzebę korzystania z klimatyzacji i ogrzewania, realnie ograniczając zużycie kWh.
Jak to wygląda w praktyce?
- Latem automatyczne osłony potrafią obniżyć temperaturę wewnątrz nawet o 4–7°C – bez konieczności włączania klimatyzacji.
- Zimą pozwalają zatrzymać ciepło, zapewniając oszczędności na ogrzewaniu rzędu 10–30%.
- Przez cały rok poprawiają akustykę, zwiększają prywatność i bezpieczeństwo – według najnowszego badania ASM na zlecenie Somfy te zalety są doceniane przez blisko połowę użytkowników.
Termomodernizacja: czas na systemowe podejście, nie półśrodki
Wciąż jednak zbyt rzadko korzystamy z tych rozwiązań w nowych inwestycjach. W Polsce tylko ok. 10% nowych budynków jest wyposażonych w zautomatyzowane osłony, podczas gdy we Francji – 75%, a w Czechach blisko 40%. To pokazuje, że skuteczna termomodernizacja to nie tylko kwestia materiałów budowlanych, ale przemyślanego systemowego podejścia.
– Jeśli chcemy osiągnąć cele klimatyczne i naprawdę poczuć ulgę w domowym budżecie, musimy przestać traktować osłony zewnętrzne jak luksusowy dodatek. To inwestycja, która szybko się zwraca – zarówno w oszczędnościach, jak i w komforcie codziennego życia. Warto zauważyć, że aż 74,3% właścicieli domów jednorodzinnych uważa, że automatyczne rolety i żaluzje realnie poprawiają efektywność energetyczną budynku – to jasny sygnał, że świadomość i oczekiwania użytkowników rosną. Polskie okna i osłony spełniają najwyższe europejskie standardy. Eksportujemy je na najbardziej wymagające rynki, ale czas, by te same rozwiązania stały się fundamentem termomodernizacji w polskich domach. – podkreśla Krzysztof Majewski, Country Manager Somfy Polska.
Według Krajowego Planu Renowacji Budynków w Polsce jest ponad 15 milionów budynków jednorodzinnych i wielorodzinnych z czego około 7,7 miliona wymaga kompleksowej termomodernizacji.
Wyzwaniem jest skala: według Krajowego Planu Renowacji Budynków w Polsce jest ponad 15 milionów budynków jednorodzinnych i wielorodzinnych z czego około 7,7 miliona wymaga kompleksowej termomodernizacji. Nowa Dyrektywa EPBD i krajowe regulacje jasno określają kierunek działań: priorytetem są modernizacje prowadzące do zmniejszenia zużycia energii oraz podniesienia klasy energetycznej budynków. W praktyce to właśnie połączenie poprawy izolacyjności przegród, wymiany stolarki na nowoczesną oraz wdrożenie inteligentnych systemów osłon z automatyką może realnie zwiększyć efektywność energetyczną budynków i przełożyć się na najwyższą skuteczność inwestycji termomodernizacyjnych.
Przyszłość: inwestycje, edukacja, współpraca
Najnowszy raport ASM na zlecenie Somfy pokazuje, że użytkownicy najchętniej wskazują natychmiastowe korzyści – bezpieczeństwo (49,8% respondentów uznaje je za główny powód zakupu rolet zewnętrznych), komfort latem i ochrona przed przegrzewaniem (48,5%), a dopiero w dalszej kolejności zwracają uwagę na ograniczenie strat ciepła zimą (37%). Dlatego przed branżą i państwem stoi zadanie: edukacja, systemowe wsparcie i promocja rozwiązań, które są na wyciągnięcie ręki, a zbyt długo traktowaliśmy je po macoszemu.
Największy potencjał polskiej termomodernizacji wciąż czeka na wykorzystanie. Mamy technologie, wiedzę i rosnące wymagania regulacyjne. Teraz pora połączyć je w praktyce – nie po to, by dogonić Europę, ale po to, by Polacy mogli realnie korzystać z efektów nowoczesnych inwestycji. Bo najtańsza kWh to ta, której nie zużyjemy – a mądra automatyka w oknach i osłonach to klucz do sukcesu.