Gdy mowa o zabezpieczeniach przed pożarem, większość osób przywołuje na myśl gaśnicei czujniki dymu. Tymczasem ochrona przeciwpożarowa obiektów komercyjnych, mieszkaniowych czy użyteczności publicznej obejmuje szereg rozwiązań, które nie tylko zabezpieczają przed pojawieniem się ognia, ale też uniemożliwiają jego swobodne rozprzestrzenianie się po budynku. Okazuje się, że przegrody szklane sprawdzają się w tej roli doskonale.
Przepisy, materiały, zasady
Ochrona przeciwpożarowa to bardzo obszerny zbiór działań i systemów, których celem jest minimalizowanie ryzyka pożaru, a także zapewnienie szybkiego i skutecznego działania w przypadku zaprószenia ognia. Prawo budowlane oraz ustawa o ochronie przeciwpożarowej ściśle określają szereg norm, które trzeba spełnić, nie tylko na etapie projektowania i budowy obiektu, ale również na etapie jego późniejszego użytkowania. Do dyspozycji architektów jest całe mnóstwo rozwiązań, które to umożliwiają. W miarę rozwoju technologii zapewniają one coraz wyższą jakość, co w przypadku ochrony przeciwpożarowej przekłada się na gwarancję skuteczności, a co za tym idzie – bezpieczeństwa.
Obowiązująca w całej Unii Europejskiej klasyfikacja ogniowa dla materiałów budowlanych pozwala szybko zorientować się w charakterystyce każdego z nich. Mowa tu o tzw. Euroklasach, według których A1 oznacza wyroby niepalne, które nie mają wpływu na rozwój pożaru, z kolei E oznacza wyroby, które rozgorzeją przed upływem 2 minut i będą wzmagać siłę pożaru. Warto zwrócić na to uwagę, szczególnie w przypadku materiałów, których powierzchnia lub kubatura jest zazwyczaj duża, np. panele podłogowe w apartamentowcach lub ocieplenie budynku, np. szpitala.
Trzeba mieć świadomość, że każdy element konstrukcyjny oraz wykończeniowy w jakiś sposób reaguje na ogień. Odpowiedni dobór każdego z nich zwiększa stopień ochrony przeciwpożarowej całego obiektu. Nie oznacza to jednak, że odpowiednie zabezpieczenie pozbawia budynek szans na elegancki i atrakcyjny wygląd. Nowoczesne materiały budowlane, które spełniają wymagania obowiązujących przepisów budowlanych, pozostają estetyczne i pozwalają realizować architektom ich designerskie ambicje.
Izolacja przeciwogniowa
Samo pojawienie się ognia w budynku nie jest równoznaczne z pożarem. Możemy o nim mówić dopiero, gdy mamy do czynienia z niekontrolowanym i samoistnym procesem spalania w miejscu, które nie jest do tego przeznaczone. Rozwiązaniem, które chroni przed taką sytuacją jest izolacja przeciwogniowa. To różnego rodzaju materiały opóźniające rozprzestrzenianie się ognia i dymu. Dzięki nim budynek utrzymuje swoją strukturę w przypadku pożaru, a ludzie mają więcej czasu na ewakuację.
Izolację przeciwogniową stosuje się w różnych częściach budynku, takich jak ściany, sufit, dach, podłogi, drzwi, okna itp. Dobiera się ją ze względu na potrzeby wynikające z rodzaju obiektu, jego budowy i formy użytkowania, a także ze względu na właściwości, wśród których można wymienić trudnozapalność, odporność na wysoką temperaturę, odporność na dym lub zdolność do utrzymania nośności struktury budynku w przypadku pożaru. Stosowanie izolacji przeciwogniowej jest szczególnie istotne nie tylko w przypadku budynków użyteczności publicznej, ale też komercyjnych i mieszkaniowych, a także takich, w których przechowuje się materiały łatwopalne. Forma jaką może przyjąć izolacja przeciwogniowa bywa różna. Może to być dowolny materiał izolacyjny, wykładzina ścienna lub drzwi przeciwpożarowe. Bardzo często stosuje się w tym obszarze szkło, które zastępując masywne dachy, drzwi i przepierzenia blokujące widok i dostęp światła naturalnego, oferuje wysoki poziom ochrony ogniowej.
Szkło ognioochronne
Szkło ogniochronne wykorzystuje się wszędzie tam, gdzie zachodzi potrzeba użycia pełnej, solidnej fizycznie przegrody ogniowej, która zapewnia także wysokiej jakości przejrzystość oraz dostęp naturalnego światła dziennego. Stosowane, zarówno w konstrukcjach pionowych, jak i poziomych, najczęściej przyjmuje formę przeziernych przegród wewnętrznych w ściankach działowych oraz drzwi przeciwpożarowych, ale też podłóg, fasad i elementów dachowych. Podstawową funkcją takiego szkła jest izolacja ognia i ochrona strony nie objętej bezpośrednio płomieniami przed gorącem, dymem, płomieniami, gorącymi gazami i oparami. To zapewnia czas potrzebny na ewakuację, nawet większej liczby osób, i wkroczenie jednostek straży pożarnej, a także pozwala zmniejszyć zniszczenia spowodowane pożarem.
– Szkło ognioochronne należy traktować jako pewną kategorię produktów, a nie produkt sam w sobie. W zależności od właściwości szyba może zapewnić podstawową szczelność ogniową, podwyższoną szczelność ogniową lub pełną izolacyjność ogniową. Mała różnica w nazwie, ale ogromna w budowie, właściwościach i specyfikacji technicznej – tłumaczy Piotr Mazurkiewicz Kierownik Sprzedaży Szyb Ognioochronnych.
Szkło może sprawiać wrażenie materiału wyjątkowo delikatnego, jednak w procesie produkcji technologii przetwarzania można nadać mu przeróżne właściwości. Pilkington Pyrostop® i Pilkington Pyrodur® bazuje na strukturze kanapki, powstałej ze szkła i specjalnej warstwy znajdującej się między szybami. Jest ona całkowicie kompatybilna i wizualnie identyczna ze szkłem. W momencie narażenia na działanie ognia szyba mająca styczność z płomieniami pęka, lecz pozostaje na miejscu, a warstwa ognioochronna, znajdująca się między szybami tworzy spieniony żel, formując twardą, odporną i mocno izolującą osłonę, która absorbuje energię pożaru. Nieprzezroczysta warstwa międzyszybowa nie tylko blokuje rozprzestrzenianie się pożaru, ale też minimalizuje panikę i stanowi wskazówkę dla brygady strażackiej, że po drugiej stronie bariery jest ogień.
Lata badań poświęcone na zgłębianie tematu ochrony przed ogniom przełożyły się na skuteczność. Szkło ognioochronne marki Pilkington cechuje największy zakres pracy o niezmienionej transparentności szkła. Szkło nie traci swoich właściwości optycznych w zakresie od -40 do +50oC. Dzięki temu, że szkło Pilkington Pyrostop® i Pilkington Pyrodur® pozostaje przejrzyste nawet przy dużym mrozie i dużym nasłonecznieniu, z powodzeniem można stosować je np. w drzwiach zewnętrznych lub witrynach sklepowych obiektów, które zlokalizowane są w miejscach, gdzie temperatura osiąga bardzo niskie wartości.
Szyba, to nie wszystko
Z racji swojej funkcjonalności szkło ognioochronne musi być grubsze niż zwykłe szkło. Im wyższa klasa odporności ogniowej, tym większa grubość szkła. To niestety przekłada się na jego przezierność, ponieważ na grubej tafli szkła widoczny jest jego charakterystyczny zielonkawy odcień. Wyjście z tego problemu umożliwiły szyby ognioochronne na bazie szkła Pilkington Optiwhite™. – To rozwiązanie, które stosujemy zawsze, gdy grubość szkła przekracza 20 mm. Szkło odżelazione cechuje się przepuszczalnością światła na poziomie 90-92%, czyli dużo wyższą niż zwykłe szkło float. Dzięki temu nawet bardzo grube zespolone szyby ognioochronne pozostają przejrzyste – mówi Piotr Mazurkiewicz Kierownik Sprzedaży Szyb Ognioochronnych.
Dyskusja na temat szkła ognioochronnego powinna uwzględniać też kwestię jego osadzenia. Szkło ognioodporne zawsze musi funkcjonować jako element systemowej przegrody ognioochronnej, nigdy samodzielne. W tym przypadku wszystkie szczegóły są istotne, a system, na który składa się profil, zawiasy, zamki, nawiewniki oraz wszystkie inne elementy, musi uzyskać odpowiednie aprobaty i certyfikaty. System, który spełnia wszystkie niezbędne normy należy traktować jako nierozerwalną całość. Nie można wymieniać poszczególnych elementów, ponieważ zmieni to jego specyfikację i przegroda może okazać się wówczas nieskuteczna. Dodatkowo jej instalację powinien przeprowadzić specjalista, który zagwarantuje uzyskanie oczekiwanej odporności ogniowej.
Zabezpieczenia przeciwpożarowe są niezbędne dla zapewnienia bezpieczeństwa ludzi i budynków. Aby były skuteczne, powinny uwzględniać unikalny zestaw cech i specyfikację danego obiektu. Właściwie zaprojektowana ochrona przeciwpożarowa nie tylko zapewnia bezpieczeństwo osób przebywających w obiekcie, ale też zapobiega dużym zniszczeniom, a także konieczności przestoju w funkcjonowaniu budynku, który po pożarze wymagałby czasochłonnego remontu.